Akutt funksjonssvikt

Akutt funksjonssvikt er ikkje ein sjukdom, men ei samling symptom og ein vanleg grunn til innlegging på sjukehus.

Symptom

Akutt funksjonssvikt inneber at pasienten i løpet av kort tid (dagar til nokre få veker) har fått vesentleg redusert evne til å klare grunnleggjande daglege gjeremål. Dette kjem vanlegvis av ein akutt oppstått sjukdom eller ei akutt forverring av ein kronisk sjukdom.

Det typiske er at det i løpet av 1–2 veker skjer ei klar forverring innanfor eitt eller fleire av desse områda:

  • fall– og falltendens og/eller redusert mobilitet (som å ikkje komme ut av senga)
  • dehydrering og underernæring (får ikkje i seg vått eller tørt)
  • utvikling av delirium (akutt forvirring, akutt endring eller tap av kognitiv funksjon)
  • inkontinens (urinlekkasje)

Funksjonssvikt har to årsaker:

  • sjukdom/skade eller
  • aldring, og aldring skjer langsamt

Det vil seie at akutt funksjonssvikt alltid har element av sjukdom/skade.

Organreservar til eldre menneske kan vere svekte i stor grad, og responsen på ein akutt sjukdom er langt mindre organspesifikke enn hos yngre. Ofte vil det første teiknet berre vere ei svekt evne til å klare seg sjølv i dagleglivet («akutt funksjonssvikt»).

Utgreiing

Akutt funksjonssvikt viser seg ved akutt, og ofte alvorleg sjukdom hos eldre personar. Pasienten blir derfor som regel tilvist til utgreiing på sjukehus av fastlege eller anna helseteneste.

Akutt funksjonssvikt kan ha ei rekkje ulike årsaker. Nokre av dei vanlegaste er:

  • infeksjonar (lungebetennelse, urinvegsinfeksjon, blodforgifting med meir)
  • hjarte-kar-sjukdom (hjarteinfarkt, hjarterytmeforstyrringar, hjartesvikt med meir)
  • blodpropp i lunga
  • anemi (låg blodprosent)
  • nyresvikt
  • forstyrringar i saltbalansen i kroppen
  • hjerne-/kar-sjukdom (hjerneslag)
  • kreft
  • alkoholrelaterte problem
  • skadar (brotskadar)
  • legemiddelbiverknadar

Pasientane treng ei rask, målretta og tilstrekkeleg omfattande utgreiing for å finne årsaker til sjukdom eller skade. Det kan ofte vere vanskeleg å stille diagnosen hos eldre personar ettersom symptoma er uklare/diffuse.

Det er nødvendig med ei grundig og fullstendig somatisk undersøking. Dette inkluderer ei nevrologisk undersøking, vurdering av sår, status på hud og tenner. Det bør spesielt rettast merksemd mot smerteproblematikk, som bør vurderast grundig og behandlast etter gjeldande retningslinjer.

For å stille diagnosen er det ofte nødvendig med ulike undersøkingar. Det inkluderer blodprøver, EKG, urinprøve, andre mikrobiologiske undersøkingar og røntgenundersøking (røntgen thorax). Ved nevrologiske symptom inngår CT eller MR av hjernen i utgreiinga.

Pasientar med akutt funksjonssvikt har nytte av ein heilskapleg, tverrfagleg og teambasert utgreiing, behandling, og rehabilitering. Det tverrfaglege teamet består ofte av lege/spesialist i indremedisin og geriatri, sjukepleiar, hjelpepleiar, fysioterapeut og ergoterapeut med relevant kompetanse/erfaring innanfor geriatri. I tillegg kan det vere aktuelt med ernæringsfysiolog, sosionom og logoped.

Behandling

Den utløysande årsaka til funksjonssvikten skal behandlast så langt det er mogleg.

Som regel trengst

  • grundig gjennomgang av legemiddellista
  • optimal smertebehandling
  • hjelp til å rette opp igjen normal fysiologisk balanse (oksygen, væsketilførsel, korreksjon av forandringar i blodprøvane og så vidare).

Det gir best resultat dersom pasientar blir behandla i ei akuttgeriatrisk eining med systematisk førebygging av komplikasjonar, tverrfagleg utgreiing og tidleg rehabilitering. Dette har vist seg å kunne bidra til redusert dødelegheit, betra funksjonsstatus, auka mobilitet, betra kognitiv funksjon og redusert behov for opphald i institusjon. Den er mest effektiv dersom ho blir tilbode kort tid etter innlegging og til pasientar som kan ha ein sjanse til å returnere til eigen heim.

Behandlingsstrategien inneber også tidleg planlegging av utskriving, spesielt med tanke på om pasienten kan skrivast ut direkte til heimen eller har behov for døgnbasert korttids- eller rehabiliteringsopphald.

Oppfølging

Forløpet er avhengig av mange ulike faktorar, men jo tidlegare dei utløysande årsakene blir identifiserte og behandla og jo tidlegare ein kjem i gang med aktiv gjenopptrening, desto større er sjansen for at pasienten vinn tilbake det tidlegare funksjonsnivået sitt.

Kontakt

Førde sentralsjukehus Medisinsk avdeling

Kontakt Medisinsk avdeling
En stor bygning med en stor plen foran seg

Førde sentralsjukehus

Svanehaugvegen 2

6812 Førde

Finn fram

Transport

Buss

Det går regelmessig rutebussar mellom Førde Sentralsjukehus og Førde Rutebilstasjon.

På nettsidene til skyss.no finn du bussruter med oversikt over stoppestadar og tider for Sogn og Fjordane.

Frå Førde er det også gode bussamband til Bergen, Oslo, Ålesund og Trondheim.

Flybuss

Det går direkte flybuss frå Førde Lufthamn Bringeland til Førde Sentralsjukehus for alle fly som landar. Bussen stoppar ved busstoppet på motsatt side av Vievegen, på austsida. Herfrå går flybussen til Førde Lufthamn Bringeland 75 minutt før alle flyavgangar.

Parkering

Det er mogleg å parkere gratis på sjukehusområdet for pasientar og besøkande.

Taxi

Drosjesentralen i Førde er om lag 100 meter frå Rutebilstasjonen. Ved behov er våre tilsette i resepsjonen tilgjengelege 24 timar i døgnet og kan bestille taxi til deg.

 

Praktisk informasjon

Ved Førde sentralsjukehus finn du Sjukehusapoteka Vest HF si avdeling i Sogn og Fjordane.

​​Apoteket gjev tilbod til alle nyutskrivne og polikliniske pasientar ved Førde Sentralsjukehus, samt alle tilsette og besøkande.  Sjukehusapoteket er altså open for alle.

På veg heim frå sjukehuset kan pasientar få med seg alt dei treng av legemiddel og utstyr for vidare behandling heime. I tillegg har apoteket eit stort og variert utval av reseptfrie legemiddel, hudpleiemiddel, kost- og ernæringsmiddel samt andre apotekvarer.

Apoteket gjer klar legemidla medan du ventar og gjev råd om korleis du skal bruke dei på rett måte.

Apoteket forsyner dei fleste avdelingane i Helse Førde med legemiddel, apotekvarer og farmasøytiske tenester og gjev farmasøytisk rådgjeving til mange kommunar i Sogn og Fjordane.

​For å få behandling ved sjukehus eller poliklinikk må du i utgangspunktet vere tilvist frå lege, kiropraktor eller manuell teapeut. Har du trong for legehjelp skal du ringe fastlegen din eller den kommunale legevakta.

Les meir om eigendelar på helsenorge.no

Mange pasientar og pårørande ønskjer å ta bilete eller video som eit minne frå tida på sjukehuset. Då kan det vere lurt å hugse nokre reglar.

​Det er sjølvsagt heilt greitt så lenge det er pasientane og/eller pårørande og vener som er på bileta.

Det er likevel ikkje lov å ta bilete av medpasientar eller tilsette. Vi har hatt tilfeller der bilete av medpasientar/tilsette er blitt publisert i digitale media utan deira godkjenning.

Vi håper alle viser respekt for personvernet til alle dei møter under besøket på sjukehuset og avgrensar fotografering til å gjelde eigen familie og vener.

​Ved Førde sentralsjukehus finn du kiosk der du kan kjøpe aviser og andre kioskvarer. Du kan også levere kupongar til Norsk Tipping sine spel.

Alle kantinene i Helse Førde er opne for tilsette, pasientar og pårørande.

​Kantinene på Lærdal sjukehus og Nordfjord sjukehus finn du i underetasjen. Dei har opningstid 10.30 - 14.30.

Hovudkantina ved Førde sentralsjukehus ligg i 2. etasje. Her får du kjøpt varm mat og mykje anna. Den har opent 07.30 - 20.00.
I Førde finn du også ein kafe i 1. etasje innanfor resepsjonen. Denne har opningstid  09.00 - 15.00. Her finn du kaffe, te, anna drikke, påsmurt og kaker m.m.

Kantina ved Indre Sogn psykiatrisenter er open alle kvardagar frå klokka 10.00-13.30.

Kantina på Tronvik er open for tilsette og bebuarar.

​Du kan nytte mobiltelefon ved sjukehusa. Vi oppfordrar likevel alle til å bruke mobilvett og ta omsyn til medpasientar.

Det er viktig å sette telefonen på stille om natta, og på stilleringing eller vibrering om dagen. Av omsyn til dei andre pasientane er det best å gå ut av rommet dersom du må ta ein lengre samtale.

Vi ber om at du inne på pasientrommet ikkje snakkar eller har lyd på mobilen i tidsrommet etter klokka 21.30 til klokka 08.00 neste dag.

Det er gratis trådlaust nettverk for pasientar, pårørande og besøkande på sjukehusa. Dette kan du kople deg til frå din smarttelefon.

Førde sentralsjukehus har sett av hundre parkeringsplassar berre for pasientar og pårørande. Er alle desse plassane opptekne, er det fleire parkeringsområde rundt Førde sentralsjukehus. Ledige plassar på desse områda kan òg nyttast av besøkande.

BLODGJEVARAR og RØRSLEHEMMA har eigne parkeringsplassar mellom anna framfor hovudinngangen og rundt om på sjukehuset sitt område. Dei som kan parkere her, har eige parkeringsløyve. Utan slikt løyve er parkering rekna som ugyldig.

Ordinær parkering for pasientar og pårørande:
Parkeringsplassen er inn frå Svanehaugvegen. Sjå blått område på kartet:

 

Kart over parkeringsplassar ved Førde sentralsjukehus

 

 

​I 6. etasje har Førde sentralsjukehus eige pasienthotell.

Pasienthotellet har 22 senger. Dei er fordelt på seks enkle rom og åtte doble rom. Alle romma er tilpassa rullestolbrukarar.

​Treng du nokon å snakke med? Sjukehuspresten er til for deg anten du er pasient eller pårørande. I møte med denne omsorgstenesta kan du finne ein «fristad» og ein plass å samle tankane. I samtale med sjukehuspresten er det tid og rom for både stort og smått.

Du treng ikkje ha kristen eller religiøs tru for å ta kontakt. Det er ditt liv og dine tankar som har fokus. Det er sjølvsagt og høve til klassiske prestetenester som mellom anna sermoniar og bøn.

Uansett kva du har på hjartet er sjukehuspresten tilgjengeleg for å møte deg, der det passar deg best. Det kan vere på telefon, prestekontoret, pasientrom, i kantina eller kanskje på ein benk ute.

Ta kontakt direkte med Helene Langeland på telefon 908 79 281, eller spør personalet om å tilkalle/avtale tid med prest.

Sjukehuspresten er primært tilgjengeleg i ordinær kontortid, men kan og tilkallast til andre tider.

Kontoret er på plan 2, første dør til høgre for inngangen til kantina.

Slik koblar du deg til gjestenettet vårt:

  1. Koble deg til det trådlause gjestenettet (gjest.ihelse.net)
  2. Ein nettlesar skal opne seg automatisk. (Om påloggingsvindauget ikkje dukkar opp, forsøk å opne nettlesaren manuelt).
  3. Les nøye gjennom vilkåra.
  4. Trykk "Godta" når du har lese og forstått vilkåra.
Innlogginga skjer automatisk på einingar etter første pålogging, så lenge kontoen er aktiv. Det skal berre vere nødvendig å logge seg på éin gong per eining per 31 dagar.
 

Akuttmedisin:
Etter avtale på telefon 57 83 90 82.

Barneavdeling:
Visittider sengeposten 5. etg: Kontakt personale på vaktrommet.

Kirurgisk:
Visittider sengepost 12.30-13.30 og 18.30-19.30.

Kreft:
Visittider sengepost: Har ikkje faste visittider. Ta kontakt med vaktrommet.

Kvinneklinikken:
Far eller medmor kan kome når dei ønskjer utanom kviletid klokka 13.00-15.00. Søsken til barnet og andre besøkande kan takast i mot utanfor avdelinga.

Medisinsk:
Visittider medisinsk sengepost 14.30-15.30 og 19.00-19.45. Til eineromma: Etter avtale.

Nevrologisk:
Ikkje fast visitttid. Pårørande og andre er alltid velkomne.

Ortopedisk:
13.30-16.00 og 17.30-19.30.