Vi tilrår at du alltid nyttar siste versjon av nettlesaren din.

Leverkreft

Denne kreftforma blir på fagspråket kalla «hepatocellulært carcinom» (forkorta til HCC) og går ut primært frå celler i levra. Svulsttypen må ikkje forvekslast med spreiingssvulstar (metastasar) frå kreft oppstått i andre organ. Primær leverkreft er ei vanleg kreftform i Asia og delar av Afrika, men er relativt sjeldan i Noreg.

Leverkreft - Les meir på helsenorge.no

Leverkreft hos barn - Les meir på helsenorge.no

Kjente risikofaktorar for leverkreft

Den viktigaste risikofaktoren for utvikling av HCC er skrumplever, også kalla levercirrhose. Andre risikofaktorar er

  • virus hepatitt B og C
  • kronisk alkoholkonsum
  • underliggande leversjukdommar som autoimmune (reumatiske) hepatittar og ulike stoffskiftesjukdommar som hemokromatose, og porfyri
  • metabolsk syndrom som sest hos personar med sjukleg fedme. Denne gruppa er raskt veksande i vestlege land, inkludert Noreg.

Tilvising og vurdering

Leverkreft i seg sjølv gir ingen symptom, men den underliggande leversjukdommen kan gjere det dersom leverfunksjonen hos personar med leversjukdom etter kvart begynner å svikte. Det er derfor etablert overvaking (screening) med regelmessige kontrollar av personar med risiko for utvikling av skrumplever.

Når fastlegen har grunngitt mistanke om kreft eller du gjennom eit screening-opplegg har påvist ein leversvulst, skal du bli vist direkte til eit pakkeforløp for kreft. Eit pakkeforløp er eit standardisert pasientforløp som beskriv organiseringa av utgreiing og behandling, kommunikasjon/dialog med deg og pårørande dine, og dessutan ansvarsplassering og konkrete forløptider.

Pasientinformasjon om pakkeforløp (helsedirektoratet.no)

Forløpskoordinatoren sørger for å sette opp timane du skal ha i utgreiinga.  

Diagnoserettleiar ved primær leverkreft

Utgreiing

I løpet av utgreiinga blir det gjort undersøkingar av deg for å avklare om du har kreft eller ikkje.

Ved mistanke om kreft blir du undersøkt av lege. Vi tar blodprøver som inkluderer svulstspesifikke prøver, i tillegg til røntgenundersøkingar som CT, MR eller ultralyd.

Gitt at undersøkingane blir gjorde korrekt er desse undersøkingane nå så sikre at det i dei fleste tilfelle ikkje er nødvendig å bekrefte diagnosen med ei vevsprøve (biopsi). Det er også vanleg å ta blodprøver for å måle markørar som alpha-føtoprotein, som er forhøgd i cirka 50 prosent av tilfella. Alle sjukehus i Noreg har moglegheit for å ta desse gode røntgenundersøkingane før du blir tilvist til vurdering på spesialavdelingar for behandling av primær leverkreft.

Når resultata frå undersøkingane og prøvene er klare, vil vi som oftast kunne avklare om du har kreft eller ikkje og vi tar avgjerd om diagnose. Har du ikkje kreft, avsluttar vi pakkeforløpet.

Blodprøve
CT
MR undersøking

 

​​​Pakkeforløp heim​

Alle pasientar som får ein kreftdiagnose, blir inkludert i pakkeforløp heim for pasientar med kreft. Gjennom pakkeforløpet går vi gjennom dei individuelle behova dine for tenester og oppfølging utover sjølve kreftbehandlinga.

Pakkeforløp heim for kreft (helsenorge.no)​

Behandling

Om du har fått påvist primær levertkreft, tar vi ei nøye vurdering av kva behandling som er best for deg. Det finst fleire moglege behandlingar. Kva som er best for deg kan du og helsepersonell komme fram til saman. Dette blir kalla samval. Samval inneber at du får informasjon om fordelar og ulemper ved dei ulike alternativa. Så kan du saman med helsepersonell vege desse opp mot kvarandre, ut frå kva som er viktig for deg.

Den endelege avgjerda om behandlinga di blir tatt i samråd med deg, etter ei vurdering i tverrfagleg teammøte (også kalla MDT). For primær leverkreft vil desse møta skje på eit regionssjukehus. Alle tilfelle av leverkreft blir drøfta i eit tverrfagleg team der behandlingsopplegget for kvar enkelt pasient blir nøye vurdert. Teamet består av spesialistar innanfor kirurgi, leversjukdommar, kreftbehandling, røntgenfaget og transplantasjon.

For pasientar med leverkreft kan behandlinga vere

  • kirurgi
  • medikamentell behandling
  • direkte svulstretta behandling

Først vil det bli gjennomført ei vurdering om vi kan gjennomføre ein levertransplantasjon eller om svulsten/svulstane kan fjernast ved ein leveroperasjon (ope eller med kikhullsteknikk). Hos nokre pasientar kan varmebehandling (brenning av svulsten) utført med spesielle nåler som blir stukne gjennom huda (såkalla ablasjonbehandling) vere like effektivt som å fjerne svulstane kirurgisk, men dette føreset at svulstane er relativt små. Alle desse metodane blir rekna som potensielt heilande.

Om ein ikkje kan transplanterast, blir operert eller få ablasjonbehandling, kan det vere aktuelt å behandle svulstane gjennom å manipulere blodforsyninga deira. Dette blir kalla «transarteriell kjemoembolisering» (blir TACE forkorta). Ved denne behandlinga blir eit kateter ført frå lysken via hovudpulsåra og leverpulsåra til dei områda der svulsten/svulstane sit og stenger blodkara som forsyner svulstane.

Dersom ingen av desse metodane kan nyttast kan ein vurdere medikamentell behandling, som i dag i første omgang består av immunterapi. Dette kan hos mange pasientar medføre stort skrumpning av svulstane, men reknast i første omgang som livsforlengande og ikkje som heilande behandling. Det finst inga cellegift med verknad på primær leverkreft.

Samval inneber at du mottek informasjon om fordelar og ulemper ved dei ulike alternativa. Så kan du saman med helsepersonell sjå desse opp mot kvarandre, ut ifrå kva som er viktig for deg.

Her er tre spørsmål du kan stille din behandlar:

  1. ​Kva alternativ har eg?
  2. Kva fordelar og ulemper er moglege ved desse alternativa?
  3. Kor sannsynleg er det at eg vil oppleve nokre av desse?

​Les meir om samval på helsenorge.no​​

Lindrande behandling

Ved kreft som har kome langt der sjukdommen ikkje kan heilast, eller det av ulike årsaker ikkje er mogleg å tilby immunterapi eller anna medikamentell behandling, vil du få god symptomførebygging og symptomlindring. Mange pasientar kan leve bra i årevis med kreft som har spreidd seg, og mange døyr av heilt andre årsaker, og dessverre ofte av den underliggande leversjukdommen.
 

Kliniske studiar

1 klinisk studie er open for rekruttering. Saman med legen din kan du vurdere om ein klinisk studie er aktuell for deg.

Sjå fleire kliniske studiar

Oppfølging

Avhengig av kor langt sjukdommen har komme, vil overlevinga etter at behandlinga har starta, variere for kvar enkelt pasient. Ettersom årsaka til primærleverkreft ofte er underliggande leversjukdom (som ikkje blir fjerna ved ein operasjon) opplever mange pasientar å få tilbakefall, sjølv etter teknisk vellykka kirurgi.

Ettersom det også er mogleg å behandle tilbakefall er over halvparten av pasientar med leverkreft i tidleg stadium i live etter 5 år. Ved avansert sjukdom kan leveutsiktene vere avgrensa til få månader om ein er for dårleg til å få medikamentell behandling.

Rehabilitering og meistring ved kreftsjukdom

Det finst ei rekke tilbod som kan vere ei hjelp til å komme tilbake til kvardagen under og etter kreftsjukdom. Derfor er det viktig å tenke rehabilitering og meistring av sjukdommen heilt frå sjukdomsstart og begynninga av behandlinga. Målet er å kunne fungere og leve med eller etter kreftsjukdom, med så god livskvalitet som mogleg.

Ver merksam

Leverkreft i seg sjølv gir til å begynne med få eller ingen symptom. Av og til blir det oppdaga i samband med rutinekontrollar forhøgde verdiar av blodprøver knytte til dei ulike funksjonane til levra som fører til vidare undersøkingar der ein til slutt påviser svulst i levra.

Konkrete symptom kjem oftast seinare og indikerer ofte avansert sjukdom. Desse kan først vere meir allmenne, som dårleg matlyst, vekttap og redusert allmenntilstand. Ubehag eller ein følbar kul under høgre ribbe-boge eller i øvre del av bukhola.

Det viktigaste ein sjølv kan gjere er å unngå risikofaktorar for skrumplever som alkoholoverforbruk og livsstil med risiko for utvikling av sjukleg fedme.

Kontakt

Førde sentralsjukehus Medisinsk avdeling

Kontakt Medisinsk avdeling
En stor bygning med en stor plen foran seg

Førde sentralsjukehus

Svanehaugvegen 2

6812 Førde

Finn fram

Transport

Buss

Det går regelmessig rutebussar mellom Førde Sentralsjukehus og Førde Rutebilstasjon.

På nettsidene til skyss.no finn du bussruter med oversikt over stoppestadar og tider for Sogn og Fjordane.

Frå Førde er det også gode bussamband til Bergen, Oslo, Ålesund og Trondheim.

Flybuss

Det går direkte flybuss frå Førde Lufthamn Bringeland til Førde Sentralsjukehus for alle fly som landar. Bussen stoppar ved busstoppet på motsatt side av Vievegen, på austsida. Herfrå går flybussen til Førde Lufthamn Bringeland 75 minutt før alle flyavgangar.

Parkering

Det er mogleg å parkere gratis på sjukehusområdet for pasientar og besøkande.

Taxi

Drosjesentralen i Førde er om lag 100 meter frå Rutebilstasjonen. Ved behov er våre tilsette i resepsjonen tilgjengelege 24 timar i døgnet og kan bestille taxi til deg.

 

Praktisk informasjon

Ved Førde sentralsjukehus finn du Sjukehusapoteka Vest HF si avdeling i Sogn og Fjordane.

​​Apoteket gjev tilbod til alle nyutskrivne og polikliniske pasientar ved Førde Sentralsjukehus, samt alle tilsette og besøkande.  Sjukehusapoteket er altså open for alle.

På veg heim frå sjukehuset kan pasientar få med seg alt dei treng av legemiddel og utstyr for vidare behandling heime. I tillegg har apoteket eit stort og variert utval av reseptfrie legemiddel, hudpleiemiddel, kost- og ernæringsmiddel samt andre apotekvarer.

Apoteket gjer klar legemidla medan du ventar og gjev råd om korleis du skal bruke dei på rett måte.

Apoteket forsyner dei fleste avdelingane i Helse Førde med legemiddel, apotekvarer og farmasøytiske tenester og gjev farmasøytisk rådgjeving til mange kommunar i Sogn og Fjordane.

​For å få behandling ved sjukehus eller poliklinikk må du i utgangspunktet vere tilvist frå lege, kiropraktor eller manuell teapeut. Har du trong for legehjelp skal du ringe fastlegen din eller den kommunale legevakta.

Les meir om eigendelar på helsenorge.no

Mange pasientar og pårørande ønskjer å ta bilete eller video som eit minne frå tida på sjukehuset. Då kan det vere lurt å hugse nokre reglar.

​Det er sjølvsagt heilt greitt så lenge det er pasientane og/eller pårørande og vener som er på bileta.

Det er likevel ikkje lov å ta bilete av medpasientar eller tilsette. Vi har hatt tilfeller der bilete av medpasientar/tilsette er blitt publisert i digitale media utan deira godkjenning.

Vi håper alle viser respekt for personvernet til alle dei møter under besøket på sjukehuset og avgrensar fotografering til å gjelde eigen familie og vener.

​Ved Førde sentralsjukehus finn du kiosk der du kan kjøpe aviser og andre kioskvarer. Du kan også levere kupongar til Norsk Tipping sine spel.

Alle kantinene i Helse Førde er opne for tilsette, pasientar og pårørande.

​Kantinene på Lærdal sjukehus og Nordfjord sjukehus finn du i underetasjen. Dei har opningstid 10.30 - 14.30.

Hovudkantina ved Førde sentralsjukehus ligg i 2. etasje. Her får du kjøpt varm mat og mykje anna. Den har opent 07.30 - 20.00.
I Førde finn du også ein kafe i 1. etasje innanfor resepsjonen. Denne har opningstid  09.00 - 15.00. Her finn du kaffe, te, anna drikke, påsmurt og kaker m.m.

Kantina ved Indre Sogn psykiatrisenter er open alle kvardagar frå klokka 10.00-13.30.

Kantina på Tronvik er open for tilsette og bebuarar.

​Du kan nytte mobiltelefon ved sjukehusa. Vi oppfordrar likevel alle til å bruke mobilvett og ta omsyn til medpasientar.

Det er viktig å sette telefonen på stille om natta, og på stilleringing eller vibrering om dagen. Av omsyn til dei andre pasientane er det best å gå ut av rommet dersom du må ta ein lengre samtale.

Vi ber om at du inne på pasientrommet ikkje snakkar eller har lyd på mobilen i tidsrommet etter klokka 21.30 til klokka 08.00 neste dag.

Det er gratis trådlaust nettverk for pasientar, pårørande og besøkande på sjukehusa. Dette kan du kople deg til frå din smarttelefon.

Førde sentralsjukehus har sett av hundre parkeringsplassar berre for pasientar og pårørande. Er alle desse plassane opptekne, er det fleire parkeringsområde rundt Førde sentralsjukehus. Ledige plassar på desse områda kan òg nyttast av besøkande.

BLODGJEVARAR og RØRSLEHEMMA har eigne parkeringsplassar mellom anna framfor hovudinngangen og rundt om på sjukehuset sitt område. Dei som kan parkere her, har eige parkeringsløyve. Utan slikt løyve er parkering rekna som ugyldig.

Ordinær parkering for pasientar og pårørande:
Parkeringsplassen er inn frå Svanehaugvegen. Sjå blått område på kartet:

 

Kart over parkeringsplassar ved Førde sentralsjukehus

 

 

​I 6. etasje har Førde sentralsjukehus eige pasienthotell.

Pasienthotellet har 22 senger. Dei er fordelt på seks enkle rom og åtte doble rom. Alle romma er tilpassa rullestolbrukarar.

​Treng du nokon å snakke med? Sjukehuspresten er til for deg anten du er pasient eller pårørande. I møte med denne omsorgstenesta kan du finne ein «fristad» og ein plass å samle tankane. I samtale med sjukehuspresten er det tid og rom for både stort og smått.

Du treng ikkje ha kristen eller religiøs tru for å ta kontakt. Det er ditt liv og dine tankar som har fokus. Det er sjølvsagt og høve til klassiske prestetenester som mellom anna sermoniar og bøn.

Uansett kva du har på hjartet er sjukehuspresten tilgjengeleg for å møte deg, der det passar deg best. Det kan vere på telefon, prestekontoret, pasientrom, i kantina eller kanskje på ein benk ute.

Ta kontakt direkte med Helene Langeland på telefon 908 79 281, eller spør personalet om å tilkalle/avtale tid med prest.

Sjukehuspresten er primært tilgjengeleg i ordinær kontortid, men kan og tilkallast til andre tider.

Kontoret er på plan 2, første dør til høgre for inngangen til kantina.

Slik koblar du deg til gjestenettet vårt:

  1. Koble deg til det trådlause gjestenettet (gjest.ihelse.net)
  2. Ein nettlesar skal opne seg automatisk. (Om påloggingsvindauget ikkje dukkar opp, forsøk å opne nettlesaren manuelt).
  3. Les nøye gjennom vilkåra.
  4. Trykk "Godta" når du har lese og forstått vilkåra.
Innlogginga skjer automatisk på einingar etter første pålogging, så lenge kontoen er aktiv. Det skal berre vere nødvendig å logge seg på éin gong per eining per 31 dagar.
 

Akuttmedisin:
Etter avtale på telefon 57 83 90 82.

Barneavdeling:
Visittider sengeposten 5. etg: Kontakt personale på vaktrommet.

Kirurgisk:
Visittider sengepost 12.30-13.30 og 18.30-19.30.

Kreft:
Visittider sengepost: Har ikkje faste visittider. Ta kontakt med vaktrommet.

Kvinneklinikken:
Far eller medmor kan kome når dei ønskjer utanom kviletid klokka 13.00-15.00. Søsken til barnet og andre besøkande kan takast i mot utanfor avdelinga.

Medisinsk:
Visittider medisinsk sengepost 14.30-15.30 og 19.00-19.45. Til eineromma: Etter avtale.

Nevrologisk:
Ikkje fast visitttid. Pårørande og andre er alltid velkomne.

Ortopedisk:
13.30-16.00 og 17.30-19.30.